چارەسەری EECP (بەرزکردنەوەی پەستانی ژمێرەری دەرەکی) چییە؟

شێوازی EECP (Natural Bypass) کە لە چین دەستی پێکردووە بۆ بەکارهێنان و لە ساڵی ١٩٩٥ لەلایەن FDA (American Food and Drug Administration) لە ئەمریکا پەسەندکراوە، لە زیاتر لە ١٠٠٠ سەنتەردا بەکاردەهێنرێت و بەپێی لێکۆڵینەوەکان، پێشکەوتنی جددی پێشکەش دەکات لە نەخۆشانی تووشبوو بە خوێنهێنەری تاجی و سستبوونی دڵ.

بنەمای چارەسەری EECP کە لە ٩ سەنتەر لە وڵاتەکەماندا بەکاردەهێنرێت، بەهێزکردنی موولوولەکانی دڵە بە ئامێرێکی تایبەتی پاڵەپەستۆ و دڵنیابوون لە گەشەکردنی موولوولەکانی نوێ. بەم شێوەیە خۆراکی باشتری ماسولکەی دڵ پشتگیری دەکرێت. هەر لەبەر ئەم هۆکارەش ئەم شێوازە بە ‘بای پاسی سروشتی’ ناودەبرێت. توێژینەوەکان دەریدەخەن کە کاریگەری شێوازی EECP بۆ ماوەی ٥ ساڵ لە سەدا ٨٨ی نەخۆشەکاندا دەمێنێتەوە.

چۆن جێبەجێ دەکرێت؟

هیچ ئامادەکارییەک پێویست نییە بۆ چارەسەرکردنی EECP. لە کاتی نەشتەرگەریەکەدا، کۆفی هەڵئاوسانی تایبەت لە دەوری قاچ و چەناگەی نەخۆشەکە، کە لەسەر مێزی EECP دادەنرێت، و ئەلکترۆدی ECG بە سنگەوە دەبەسترێتەوە. بە یارمەتی EKG ئامێری EECP کاتەکەی لەگەڵ لێدانی دڵی نەخۆشەکەدا دادەنرێت. ئامێرەکە بە هاوئاهەنگی لەگەڵ لێدانی دڵ دەست دەکات بە هەڵئاوسانی و دابەزاندنی کۆفەکان.

لە کاتی چارەسەرکردندا نەخۆشەکان هەست بە هیچ ناڕەحەتییەک ناکەن، دەتوانن سەیری تەلەفزیۆن بکەن و کتێبێک بخوێننەوە و بە هێدفۆن گوێ لە مۆسیقا بگرن. دانیشتنی چارەسەری EECP یەک کاتژمێر دەخایەنێت و تەواوی ماوەی چارەسەرکردن پێویستی بە 35 دانیشتن هەیە. دوای دانیشتنەکە، نەخۆشەکان دەتوانن درێژە بە ژیانی ڕۆژانەیان بدەن.

چۆن کاریگەری دەبێت؟

ئامێری EECP کە لەلایەن کۆمپیوتەرەوە کۆنتڕۆڵ دەکرێت، لە کاتی شلبوونەوەی دڵدا کۆفەکان هەڵدەئاوسێنێت و لە ماوەی پەمپکردندا هەناسەیان دەدات.

ئەو خوێنبەرانەی تاجی کە خۆراک دەدەن بە دڵ پڕ دەبن لە خوێن کاتێک دڵ ئارام دەبێتەوە. لەم ماوەیەی ئیسراحەتدا، پەستانی خوێن و ڕۆیشتنی خوێن بۆ خوێنبەرەکانی تاجی زیاد دەکات لە ئەنجامی ئاوسانی کۆفەکانی EECP. لە ماوەی پەمپ کردنی دڵدا، کۆفەکان ھەوا ھەڵدەکێشن، پەستانی خوێن کەم دەبێتەوە، باری کاری دڵ کەم دەبێتەوە و ئەدای دڵ زیاد دەکات.

بە چارەسەری EECP، بۆری تاجی پڕ لە خوێنی پەستانی بەرز فراوان دەبن و لقەکانی پەیوەندی (کۆلێتەرەکان) لە نێوان ئەم خوێنبەرانەدا دەکرێنەوە، ئەمەش ڕێگە دەدات بە دروستبوونی موولوولەی نوێ و باشتر گەیاندنی خوێن بۆ ئەو ناوچانەی دڵ کە خوێنیان کەمترە. هەر لەبەر ئەم هۆکارە، چارەسەری EECP وەک ‘بای پاسی سروشتی’ پێناسە دەکرێت.

کێ داواکاری پێشکەش دەکرێت؟

لەو نەخۆشانەی کە تەسکبوونەوەی توندی خوێنبەرەکانی تاجی و سستبوونی دڵیان هەیە، کە گونجاو نین بۆ بای پاس یان ستێنتکردن (پێکهاتەی خوێنبەرەکان تەنکە، تەسکبوونەوەکە لە خاڵێکدایە کە تەسکبوونەوەکە گەیشتن بە سەختە)، ئەو نەخۆشانەی کە پێویستیان بە بای پاسە بەڵام… بەهۆی مەترسی زۆرەوە ناتوانرێت نەشتەرگەری بکرێت، پێشتر چارەسەری بای پاس و ستێنتیان بۆ کراوە. لەو حاڵەتانەدا بەکاردەهێنرێت کە دووبارە تەسکبوونەوە پەرەی سەندووە و بەهۆی پێکهاتەی خوێنبەرەکانەوە ناتوانرێت دووبارە دەستوەردان بکرێتەوە.

بارودۆخی مەترسیدار

نەخۆشی توندی بەستەرەکانی دڵ، بەتایبەتی لەکارکەوتنی بەستەری شەقیقە، گەورەبوونی توندی شەقیقەی سک، تەسکبوونەوەی توند لە خوێنبەرەکانی قاچدا، ئەوانەی گیران یان مەینیان لە خوێنبەرەکانی قاچدا هەیە، تێکچوونی خوێنی جددی بەتایبەت ئەوانەی کە تێکچوونی کۆئەگولاسیۆنیان هەیە، برینی سەخت لەسەر پێستی قاچ ، دووگیانی، بەرزی پەستانی خوێن کۆنتڕۆڵنەکراو، حاڵەتەکانی تووشبوون بە تێکچوونی ڕیتمی جددی.

سوودەکان

سوودەکانی تری چارەسەری EECP کە توانای دڵ زیاد دەکەن لە ئەنجامی زیادبوونی ڕۆیشتنی خوێن بۆ دڵ و کەمبوونەوەی باری کاری دڵ بەم شێوەیەن:

– بەهێزکردنی ماسولکەکانی دڵ و کەمکردنەوەی نیشانەکانی سستبوونی دڵ لە نەخۆشانی سستبوونی دڵ.

– گەشەکردنی موولوولەی نوێ لە دەوری خوێنبەرە گیرەکانی دڵ.

-کەمبوونەوەی ئازاری سنگ (ئەنجینا سنگ)

– باشترکردنی کوالیتی ژیانی نەخۆش.

– زیادبوونی سووڕی خوێنی هەموو بۆرییەکانی ئەندامەکان، هەروەها بۆ خوێنبەرەکانی دڵ. لە چارەسەرکردنی ئەو نەخۆشیانەی کە پەیوەندییان بە کەمبوونەوەی خوێنی ئەندامە جیاوازەکانەوە هەیە بەکاردێت. کاریگەری ئەرێنی لە نەخۆشانی بەرزی پەستانی خوێن و شەکرە و لەدەستدانی هێزی سێکسیدا بەدی دەکرێت.

– هەروەها کاریگەری ئەرێنی دەروونی کۆمەڵایەتی بەدی دەکرێت، وەک سەرئێشە، سەرگێژخواردن، خراپی سەرنجدان و گلەیی کەمخەوی، باشتربوونی باری دەروونی و باری خەمۆکی، و هەستکردن بە باشتر و وزەبەخشی نەخۆشەکە.

گرنگە ڕاهێنانە پێشنیار کراوەکان بە بەردەوامی لە کاتی چارەسەرکردنی EECP و دوای چارەسەرکردن ئەنجام بدرێت. پێویستە نەخۆش گرنگی بە پەیڕەوکردنی ڕێجیمەکان بدات، جگەرەکێشان، بەکارهێنانی بەردەوامی ئەو دەرمانانەی کە بۆ نەخۆشیەکانی خوێنبەرەکانی تاجی، سستبوونی دڵ، بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن، ناڕێکی لێدانی دڵ، بەرزی کۆلیسترۆڵ.